กฤษดา ทองทับ
พยาบาลวิชาชีพ โรงพยาบาลมนารมย์
หลายคนคงเคยได้ยิน คำว่า การพยาบาลแบบองค์รวม หรือการดูแลแบบองค์รวมมาบ้างแล้ว เพราะนี่คือหัวใจสำคัญของทีมพยาบาลในการดูแลผู้รับบริการทุกคนให้มีสุขภาพที่ดีทั้งกายและใจ องค์กรพยาบาลของโรงพยาบาลทุกแห่งได้ให้ความสำคัญและสร้างความตระหนักให้กับพยาบาลวิชาชีพทุกคนในการดูแลผู้รับบริการให้มีความครอบคลุมทั้ง 4 ด้าน คือ ด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ ทีมพยาบาลของโรงพยาบาลมนารมย์ได้ให้ความสำคัญและนำแนวคิดนี้มาใช้ในการดูแลผู้รับบริการเช่นเดียวกัน
การพยาบาลแบบองค์รวม (Holistic Care) คือ การดูแลผู้รับบริการแบบมองให้ครบทุกด้านของความเป็นมนุษย์ ไม่แยกส่วน ให้การดูแลโดยคำนึงถึงองค์ประกอบในร่างกาย ได้แก่ ร่างกาย จิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ ไม่ได้พิจารณาเฉพาะโรคที่เป็นหรือส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกาย แต่พิจารณาจากความสัมพันธ์ของทั้ง 4 ด้านให้มีภาวะสมดุล คงไว้ซึ่งความมีสุขภาวะที่ดี โดยให้ความหมายของแต่ละด้าน ดังนี้
• ด้านร่างกาย (Physical) คือ ให้การดูแลที่เน้นให้ร่างกายมีความแข็งแรง มีพละกำลังที่สมบูรณ์
• ด้านจิตใจ (Mental) คือ การมีสุขภาพจิตที่ดี มีความสุข ปราศจากความเครียด สามารถปรับตัวต่อทุกสภาวะของร่างกายได้ดี มีความคิดความอ่านได้เหมาะสมตามวัย
• ด้านสังคม (Social) คือ ความสามารถในการดำรงชีวิตอยู่ในสังคม การอยู่ร่วมกับบุคคลอื่นได้อย่างมีความสุข และมีระบบบริการที่ดี มีแหล่งช่วยเหลือที่เหมาะสม
• ด้านจิตวิญญาณ (Spiritual) หรืออาจหมายถึง ด้านปัญญา คือ การมีความสุขที่เกิดจากความเข้าใจความเป็นจริงของชีวิต ความเชื่อต่างๆ ที่ส่งผลต่อสุขภาพกายและใจ
จะเห็นได้ว่า การดูแลผู้รับบริการของเรา ได้ให้ความสำคัญกับทุกด้านของร่างกาย ดูแลคนแบบคนทั้งคน เพื่อส่งเสริมให้ผู้รับบริการมีสุขภาพที่ดี มีความรู้สึกที่เป็นสุข สามารถปรับตัวต่อการรักษา และ ดูแลตนเองได้อย่างเหมาะสม ที่สำคัญคือสามารถอยู่ร่วมกับครอบครัวและสังคมได้อย่างมีความสุข