นายแพทย์โกวิทย์ นพพร
จิตแพทย์ โรงพยาบาลมนารมย์
นานมาแล้ว ผู้หลักผู้ใหญ่ ครูบาอาจารย์และหนังสือนิทานต่างๆ เล่าขานเรื่องของแม่แพะตัวหนึ่งที่อาศัยอยู่ในบ้านอันอบอุ่นกับลูกๆ
หลายตัว (กี่ตัวก็ได้ ไม่ใช่สาระสำคัญของเรื่อง) ก่อนออกจากบ้าน แม่แพะจะสั่งลูกๆ ของหล่อนว่า แม่ไม่อยู่ ใครมาเคาะประตูเรียกก็อย่าเปิดประตูรับเป็นอันขาด
หมาป่าตัวหนึ่งพยายามจะเข้าไปกินลูกแพะ มันลงทุนบีบเสียงให้แหลมเหมือนเสียงแม่แพะ เอาสีมาทาตีนให้เป็นสีขาวแบบแพะ เพื่อหลอกลูกแพะให้เปิดประตู
ในที่สุดมันก็หลอกสำเร็จเข้าไปกินลูกแพะจนเกือบหมดบ้าน (ไม่หมดแน่ ต้องเหลือลูกแพะสักตัวไว้ฟ้องแม่ยังไงล่ะ แต่เราจะขอตัดตอนนิทานไว้แค่นี้ก่อน)
เวลาผ่านไป ไม่ถึงครึ่งชั่วชีวิตคน ประตูหน้าต่างพากันพัฒนาตัวเองอย่างรวดเร็ว เพื่อให้เปิดได้ง่ายขึ้น กว้างขึ้น รูปลักษณ์ก็ดูทันสมัยขึ้น
กระทัดรัดน่าพกพา ลูกแพะจึงไม่ต้องเล่นซ่อนหาตี่จับกันเองภายในบ้านอย่าง แต่ก่อน พวกเขาสามารถเปิดประตูหน้าต่างออกไปดูโลกกว้างได้สะดวกรวดเร็ว
ได้รู้ได้เห็นและสื่อสารกับสังคมภายนอกได้กว้างไกลอย่างไม่น่าเชื่อ ลูกแพะปลาบปลื้มดีใจกันมาก เพราะการเปิดหน้าต่างแบบนี้
มันน่าตื่นเต้นเร้าใจ แถมยังทันอกทันใจอีกต่างหาก พวกเขาไม่ต้องเสียเวลาใช้จินตนาการกันเองอีกต่อไป แค่เปิดหน้าต่างก็ได้เห็นอะไร
ต่อมิอะไรสำเร็จรูปอยู่ตรงหน้า ซ่อนหา ตี่จับ หมากเก็บ กลายเป็นเรื่องล้าสมัยที่ลูกแพะไม่รู้จัก แม่แพะก็ออกจะเห็นด้วยกับการส่งเสริมให้ลูกๆ
ได้ใช้หน้าต่างแบบนี้ หล่อนเชื่อว่ามันเป็นเครื่องมือที่วิเศษในการพัฒนาการเรียนรู้ของลูกๆ
เมื่อลูกแพะเปิดหน้าต่างออกไปสัมผัสโลกภายนอกได้ง่าย หมาป่าก็จู่โจมเข้ามาทางหน้าต่างถึงตัวลูกแพะได้ง่ายๆ เช่นกัน หมาป่ายุคใหม่ไม่ได้มีหน้าตาดุร้ายอีกต่อไป
มันอาจมาในคราบเพื่อนคุยแก้เหงาที่ดูเหมือนเข้าอกเข้าใจความทุกข์ของลูกแพะ หรือมาในรูปเกมสนุกๆ ที่มีของรางวัลเป็นตัวล่อให้ลูกแพะอยากเล่นไม่ยอมเลิก
ยังอีกสารพัดรูปแบบเพื่อหวังฉกฉวยผลประโยชน์จากลูกแพะโดยไม่ต้องคำนึงถึงมนุษยธรรม
ลูกแพะใช้เวลากับการเปิดหน้าต่างแบบนี้มากมายจนเข้าขั้นลุ่มหลงเสพติด ลูกแพะแต่ละตัวมัวก้มหน้า ก้มตาจ้องหน้าต่างส่วนตัวจนละเลยการเสวนากับพี่น้องเพื่อนฝูง
ไม่สนใจกิจกรรมสำคัญที่ส่งเสริมการพัฒนาชีวิตและสมองของตนเอง ชีวิตก็สูญเสียคุณภาพไปอย่างน่าเสียดาย
คนผลิตหน้าต่างรู้ว่าจุดอ่อนของลูกค้า คือ อยากทันสมัยและมีของเล่นใหม่ๆ ไว้อวดกันก็พยายาม ออกหน้าต่างรุ่นใหม่ๆ มาล่อให้ลูกค้าซื้อ
แม่แพะที่กลัวลูกน้อยหน้าเพื่อน ทนเสียงอ้อนวอนลูกไม่ได้ ก็ต้องก้มหน้าก้มตาตามซื้อรุ่นล่าสุดอย่างไม่ลดละ เข้าทางของผู้ผลิต
ขัดแย้งกับแนวคิดเรื่องประหยัดและเศรษฐกิจพอเพียงอย่างสิ้นเชิง ขยะพิษในโลกเพิ่มปริมาณขึ้นทุกวินาที
แต่อย่าลืมนะ ทุกคนต้องก้าวให้ทันเทคโนโลยีที่กำลังพัฒนา
อย่างไม่หยุดยั้ง ไม่อยากล้าหลังไม่ใช่รึ!
การเปิดหน้าต่างแบบนี้ ใช่ว่าเขาอนุญาตให้ลูกแพะทำได้ฟรีๆ เผลอแพล็บเดียว แม่แพะก็ได้รับใบเสร็จที่เห็นตัวเลขจำนวนเงินแล้วแทบหมดสติ
ถ้าหล่อนรู้ว่ามากกว่าครึ่งของจำนวนเงินนั้น หมดไปกับเกมและกิจกรรมไร้สาระลามกจกเปรต หล่อนก็คงจะต้องหมดสติจริงๆ การที่แม่แพะต้องเผลอไผลเป็นหนี้สินแบบนี้
ส่วนหนึ่งก็เพราะความไม่ประสีประสากับเทคโนโลยีของตนเอง หรือเพราะมัวแต่ทำมาหากินจนไม่ได้เหลียวดูว่าลูกๆ ใช้หน้าต่างพวกนั้นทำอะไรกันบ้าง
ความรู้เดียงสาของลูกแพะ ยังไงๆ ก็พัฒนาไปไม่ทันหน้าต่างพวกนั้น! แพะก็คือแพะวันยันค่ำ ต้องคอยรับบาปซ้ำซากในตอนจบ
การเสพติดเกมส่งผลเสียหลายอย่างไม่ว่าจะเป็นด้านสุขภาพ เช่น ปวดหัว ปวดท้อง ปวดเมื่อยตามตัวที่ไม่สามารถอธิบายสาเหตุได้ โรคอ้วน
เกิดลิ่มเลือดอุดตันหลอดเลือดที่ปอดและหลอดเลือดดำจากการที่ไม่ได้ทำกิจกรรมที่มีการเคลื่อนไหวอย่างอื่น อีกทั้งยังส่งผลเสียต่อด้านพัฒนาการ
การเข้าสังคมและพฤติกรรม เด็กใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับการเล่นเกมที่นั่งอยู่หน้าจอ ขาดการมีปฏิสัมพันธ์กับคนจริงๆ ทำให้ทักษะสังคมไม่ดี
ด้านการเรียน เด็กไม่ได้ทำการบ้าน ทบทวนหนังสือ ขาดสมาธิในการเรียน ใจจดจ่อแต่เรื่องเล่นเกม ผลการเรียนจึงลดลง ด้านการเงิน
ผู้ปกครองอาจมีค่าใช้จ่ายมากขึ้นทั้งทางตรง เช่น ค่าไฟ ค่าซื้ออุปกรณ์ ค่าเข้าร้านเล่นเกม ค่าซื้อไอเทม และทางอ้อม คือ การเล่นเกมทำให้ความสามารถถดถอย
เด็กจึงขาดโอกาสในการเรียนคณะดีๆ อาจทำให้สูญเสียรายได้จากหน้าที่การงานที่ดีในอนาคต
ใครมีวิธีอะไรที่จะช่วยลูกแพะเหล่านี้ได้บ้าง?
คนผลิตหน้าต่างต้องมีจิตสำนึกที่ดี รู้จักรับผิดชอบต่อสังคม ต้องทำหน้าต่างที่จะพัฒนาลูกแพะทั้งทางร่างกายและจิตใจจริงๆ มากกว่าการมุ่งยัดเยียดล่อลวงให้ลูกแพะลุ่มหลงกับพิษภัยต่างๆ
เพียงเพื่อผลทางการค้า
แม่แพะต้องมีวิจารณญาณที่ดีในการเลือกจัดหาประตูหน้าต่างที่เหมาะสมมาให้ลูกใช้ เมื่อลูกเข้าสู่วัยที่จะต้องใช้สอยอุปกรณ์พวกนี้
ต้องรู้จักควบคุม ดูแล แนะนำ จำกัดปริมาณการใช้ของลูกให้อยู่ในขอบข่ายที่จะเกิดประโยชน์ต่อลูกแพะจริงๆ ความใกล้ชิด เอาใจใส่
เป็นเพื่อนคู่คิดที่ลูกแพะไว้วางใจแต่ต้นมือจะทำให้แม่แพะปกป้องลูกแพะให้พ้นจากการคุกคามของการเปิดหน้าต่างและเหล่าหมาป่าได้
แม่แพะต้องรู้เท่าทันกลอุบายการหลอกล่อของหน้าต่างแต่ละแบบ ตลอดจนกลยุทธ์การจู่โจมของหมาป่า อย่ามัววิ่งตามแฟชั่นหรือกลัวลูกจะน้อยหน้าเพื่อน
ครูแพะก็มีบทบาทไม่น้อย ต้องสอนลูกศิษย์ให้รู้จักเลือกใช้ประโยชน์จากประตูหน้าต่างพวกนี้ ต้องไม่เน้นว่าหน้าต่างพวกนี้เป็นแหล่งข้อมูลที่ดีที่สุดเพียงแหล่งเดียว
อยากรู้อะไรเปิดหน้าต่างถาม “อากู๋” ก็พอ ลูกแพะต้องรู้ว่ายังมีแหล่งข้อมูลดีๆ ให้ฝึกเลือกใช้ให้เป็น
ลูกแพะต้องถูกสอนให้รู้จักแยกแยะว่าอะไรดี อะไรไม่ดี ต้องรู้จักหน้าที่ที่ต้องทำ จัดอันดับความสำคัญของหน้าที่ต่างๆ รู้ว่าทำอย่างไรถึงจะเป็นนายของหน้าต่าง
ไม่ใช่ทาสของหน้าต่าง
แม่แพะสงสัยว่า หล่อนยังมีสิทธิ์ที่จะฝันว่า ปัญหาต่างๆ เหล่านี้จะถูกแก้ไขไปได้ในที่สุดหรือไม่ และถ้าพระเจ้าไม่ได้ส่งคน 2 คน
ที่ชื่อ “...........เกต” กับ “...........จ๊อบ” มาเกิดในโลกนี้ นิทานเรื่องนี้จะจบอย่างไร?